Udźwięcznienie i ubezdźwięcznienie

Głoski można podzielić ze względu na sposób ich wymawiania na:

• dźwięczne – wszystkie samogłoski i część spółgłosek, które powodują drganie wiązadła głosowego w trakcie ich wymawiania, np. b, g, w.
• bezdźwięczne – niektóre spółgłoski niewymagające drgania wiązadła głosowego w krtani podczas ich wymawiania, np. p, k, f.

W języku polskim często możemy zauważyć, że wymowa danego wyrazu różni się od jego zapisu. Dzieje się tak m.in. z powodu upodobnienia pod względem dźwięczności, które zachodzi między spółgłoskami.

Rodzaje upodobnień:

• udźwięcznienie następuje wtedy, gdy spółgłoska bezdźwięczna staje się dźwięczną pod wpływem sąsiedniej głoski dźwięcznej, np. jakże [jagże];
• ubezdźwięcznienie następuje wtedy, gdy głoska dźwięczna staje się bezdźwięczna pod wpływem sąsiedniej spółgłoski bezdźwięcznej, np. ławka [łafka].