Rz należy pisać:

• gdy wymienia się na r, np. morze – morski;
• po spółgłoskach p, b, t, d, k, g, ch, j, w, np. przyroda, wrzątek;
  Wyjątki: pszczoła, pszenica, bukszpan, wszyscy, wszędzie, Pszczyna oraz stopień wyższy i najwyższy przymiotników: większy, piękniejszy;
• w rzeczownikach rodzaju męskiego zakończonych na -arz i -erz, np. kałamarz, kątomierz;
• w nazwach zawodów i wykonawców zakończonych na -arz, -erz i -mistrz, np. weterynarz, zegramistrz.

Ż należy pisać:

• gdy wymienia się na dz, np. pieniążek – pieniądz;
• gdy wymienia się na z lub ź (zi), np. każę – kazać, duży – duzi;
• gdy wymienia się na h, np. drużyna – druh;
• gdy wymienia się na s, np. papież – papieski;
• gdy wymienia się na g, np. rożek – róg;
• po spółgłoskach l, ł, r, n, np. lżej, małżonka, oranżeria;
• w rzeczownikach rodzaju żeńskiego zakończonych na -aż i -eż, np. kradzież;
  Wyjątek: twarz;
• w rzeczownikach rodzaju męskiego obcego pochodzenia zakończonych na -aż, np. reportaż;
• w cząstkach -że i -ż, np. chodźże, ależ.