Ze względu na sposób wymawiania głoski dzielimy na:

• dźwięczne – wszystkie samogłoski i część spółgłosek, które powodują drganie wiązadła głosowego w trakcie ich wymawiania, np. b, g, w.

• bezdźwięczne – niektóre spółgłoski niewymagające drgania wiązadła głosowego w krtani podczas ich wymawiania, np. p, k, f.

Udźwięcznienie

Następuje wtedy, gdy spółgłoska bezdźwięczna staje się dźwięczna pod wpływem sąsiedniej głoski dźwięcznej, np.
jakże [jagże]

Ubezdźwięcznienie

Następuje wtedy, gdy głoska dźwięczna staje się bezdźwięczna pod wpływem sąsiedniej spółgłoski bezdźwięcznej, np.
ławka [łafka] – głoska w straciła dźwięczność pod wpływem głoski k
przyjaciel [pszyjaciel] – głoska rz straciła dźwięczność pod wpływem głoski p