Matematyka
Język angielski
Informatyka
Język niemiecki
Umiemy to
Ortografia
Interpunkcja
Części mowy
Wypowiedzenie, zdanie, części zdania
Słowotwórstwo
Słowa i ich znaczenie
Sylaby, głoski, litery
Czytanie
Lektury i literatura
Wypowiedź pisemna, korekta tekstu
Język polski dla obcokrajowców
Decydowanie
Zaznaczanie
Memory
Wpisywanie
Dyktanda
Pytania
Segregowanie
Krok po kroku
Analizy
Układanie w kolejności
Czytanie ze zrozumieniem
Słowa w zdaniach
Dowcipy
Korektor
Potworki
Drużynówka
Wyścigi
Moje konto
Wyloguj sięLista wyjaśnień
Synonimy, antonimy, homonimy
Przeglądasz wyjaśnienia do konkretnych tematów. Jednak na platformie Umiemy to znajdziesz przede wszystkim ćwiczenia. Do ćwiczeń możesz przejść za pomocą poniższych linków.
Podtematy
Synonimy, antonimy, homonimy
Synonimy (wyrazy bliskoznaczne) to wyrazy lub wyrażenia bliskie znaczeniowo innemu wyrazowi lub wyrażeniu, np. kot – dachowiec, śmieszny – dowcipny.
Antonimy (wyrazy przeciwstawne) to wyrazy lub wyrażenia o znaczeniu przeciwstawnym, np. zaleta – wada, wysoki – niski.
Synonimia i antonimia zachodzą pomiędzy różnymi częściami mowy:
| część mowy | synonimy | antonimy |
| rzeczownik | ubranie – odzież | przyjaciel – wróg |
| przymiotnik | zamożny – majętny | mokry – suchy |
| czasownik | wrzeszczeć – krzyczeć | usiąść – wstać |
| przysłówek | doskonale – wspaniale | służbowo – prywatnie |
Jeden wyraz może mieć więcej synonimów i antonimów, np.
pies – synonimy: czworonóg, psina, kundelek, najlepszy przyjaciel człowieka
ładny – synonimy: piękny, śliczny, dorodny, urodziwy
prawda – antonimy: fałsz, kłamstwo, wymysł, blef
leczyć się – antonimy: kurować się, odbywać leczenie
Homonimy to wyrazy, które mają identyczną pisownię lub wymowę, ale różnią się znaczeniem, np. morze i może; cis (dźwięk lub roślina).
Do górySynonimy to wyrazy lub wyrażenia bliskie znaczeniowo innemu wyrazowi lub wyrażeniu, np.
zamożny – majętny, auto – samochód, doskonale – wspaniale
Po co nam synonimy?
- dzięki synonimom unikniemy powtórzeń w wypowiedzi pisemnej
- synonimy pomogą nam w sytuacji, gdy nie możemy znaleźć odpowiedniego słowa
- synonimy wzbogacają styl i nadają wypowiedzi ekspresję
Rodzaje synonimów
- synonimy absolutne (wyrazy równoznaczne) mają taką samą definicję i są wymienne w dowolnym kontekście, np. szybki – prędki, silnik – motor, całkiem – zupełnie, metafora – przenośnia, samochód – auto, lingwistyka – językoznawstwo.
- synonimy częściowe (wyrazy bliskoznaczne) różnią się na przykład cechami znaczeniowymi (ładny – piękny, brzydki – ohydny), nacechowaniem ekspresywnym (chłopiec – młokos, niesłyszący – głuchy, kobieta – kobita, ręka – łapa) czy stylowym (jeść – konsumować, włodarz – władca).
Antonimy to wyrazy lub wyrażenia o przeciwstawnym znaczeniu. Antonimia zachodzi pomiędzy różnymi częściami mowy (zaleta – wada, wysoki – niski, zaczynać – kończyć, zawsze – nigdy).
Rodzaje antonimów
- antonimy właściwe podlegają stopniowaniu (lepszy – gorszy, najmniejszy – największy).
- antonimy komplementarne nie ulegają stopniowaniu. Zaprzeczenie jednego z wyrazów powoduje potwierdzenie drugiego wyrazu (nie jest żonaty – jest kawalerem, nie ma włosów – jest łysy).
- konwersja polega na opozycji logicznej (mąż – żona, sprzedać – kupić).
Homonimy to wyrazy, które mają identyczną pisownię albo wymowę, ale różnią się znaczeniem, np. morze i może; cis (dźwięk lub roślina).
Rodzaje homonimów
- homofony różnią się pisownią i znaczeniem, ale brzmią identycznie (może – morze, szef – szew).
- homogramy różnią się brzmieniem i znaczeniem, ale pisownia jest taka sama (cis – dźwięk lub roślina).
- homoformy brzmią identycznie tylko w niektórych kontekstach (piła – przedmiot lub czasownik 3 os., lp., r. ż.).
