Wielkie i małe litery – klasa 8

Pisownia wielkich i małych liter należy do trudniejszych zagadnień w ortografii, gdyż zasady mają charakter konwencjonalny, a co za tym idzie, nie zawsze logiczny. Przykładowo nazwy mieszkańców państw piszemy wielką literą (Polak, Włoch), ale nazwy mieszkańców miast małą (warszawianin, londyńczyk). Podobnie jest w przypadku nazw własnych – w nazwach alei zapisujemy wielkimi literami wszystkie człony (Aleje Jerozolimskie, Aleja Najświętszej Maryi Panny), zaś w nazwach ulic słowo ulica zapisujemy małą literą (ulica Piotrkowska, ulica Szeroka).

Generalnie jednak zasady pisowni wielkich i małych liter opierają się na trzech głównych kryteriach:

składniowym – wielką literą zaczynamy każde wypowiedzenie;
znaczeniowym – wielką lub małą literę piszemy w zależności od tego, co słowa lub nazwy oznaczają;
grzecznościowym – ze względów uczuciowych bądź dla podkreślenia ważności lub okazania szacunku możemy zapisać wielką literą rzeczowniki pospolite (Naród, Ojczyzna, Pani), a także zaimki (Wasza, Twój).

Zasad dotyczących pisowni wielkich i małych liter ze względów znaczeniowych jest tak wiele, że podzieliliśmy je na kilka mniejszych grup:

Podstawy: pisownia wielkiej litery na początku wypowiedzenia oraz pisownia imion i nazwisk, pisownia nazw państw i miast itd.

Miejsca: pisownia nazw geograficznych, nazw obiektów w mieście, nazw ulic itd.

Kultura, ludzie, organizacje: pisownia nazw mieszkańców, nazw świąt, tytułów itd.

Przymiotniki: pisownia przymiotników.