
Mowa zależna i niezależna

Mowa zależna
To niedosłowne przytoczenie własnej lub cudzej wypowiedzi, czyli relacja. W mowie zależnej nie stosujemy cudzysłowów ani myślników, a przytaczaną wypowiedź przekształcamy w taki sposób, żeby pasowała do zdania wprowadzającego, które zazwyczaj ma formę zdania nadrzędnego ze spójnikiem (Powiedział, że…, Zapytał, czy… Poprosił, żeby…). Np.:
Antek zapytał Tadka, czy pójdzie z nim pograć w piłkę.
Mowa niezależna
To dosłowne przytoczenie własnej lub cudzej wypowiedzi, czyli cytat. Przytaczaną wypowiedź zapisujemy w cudzysłowie lub oddzielamy myślnikami. Np.:
Mama powiedziała: „Dziś na kolację zamawiamy pizzę”.
Porównaj:
| Marek powiedział, że ją kocha. |
Kocham cię – powiedział Marek. |
| Ania powiedziała, że nie ma ochoty iść na lody. |
Ania powiedziała: „Nie mam ochoty iść na lody”. |
| Mama poprosiła Leona, żeby wyszedł z psem. |
Wyjdź z psem – poprosiła Leona mama. |
Mowa niezależna w literaturze
Przykładem mowy niezależnej w literaturze są dialogi:
– Ale kim jesteś? – zapytała ponownie królowa. – Czy może jesteś wyrośniętym karłem, który obciął sobie brodę?
– Nie, wasza królewska wysokość – odpowiedział Edmund. – Nigdy nie miałem brody. Jestem chłopcem.
– Chłopcem? Czy chcesz powiedzieć, że jesteś Synem Adama?
Edmund nic nie odpowiedział. Był zbyt zmieszany, aby zrozumieć pytanie.
– Kimkolwiek jesteś, to prócz tego jesteś na pewno idiotą – powiedziała królowa.
W komiksach (np. „Kajko i Kokosz. Szkoła latania”) wypowiedzi lub myśli bohaterów zazwyczaj zapisane są w dymkach. To również przykład mowy niezależnej.
Zamknij