• dopełnienie bliższe – przy zamianie na stronę bierną pełni funkcję podmiotu, np.

Mężczyzna (podmiot) czyta gazetę (dopełnienie). → Gazeta (podmiot) jest czytana przez mężczyznę.
Generał (podmiot) dowodzi armią (dopełnienie). → Armia (podmiot) jest dowodzona przez generała.

Zazwyczaj występuje w bierniku, rzadziej w dopełniaczu (w przeczeniach oraz z czasownikami, które łączą się z dopełniaczem) lub narzędniku.

Porównaj:
Codziennie czytam gazetę. – dopełnienie bliższe w bierniku
Nigdy nie czytam gazet. – dopełnienie bliższe w dopełniaczu

• dopełnienie dalsze – nie może pełnić funkcji podmiotu przy zamianie na stronę bierną, np.

Przyjaciele rozmawiają o muzyce.
Dzieci malują farbami.

Zazwyczaj wyrażone jest w celowniku, narzędniku lub miejscowniku.