Pisownia samogłosek nosowych oraz połączeń en, em, on, om

Ę należy pisać, gdy:

• występuje na końcu czasownika w 1. os. lp., np. (ja) gotuję, piszę;
• występuje w formach czasu przeszłego przed spółgłoską ł, np. płynęła, zginęła;
• występuje w formach czasu przeszłego przed spółgłoską l, np. płynęli, zginęli;
• występuje na końcu rzeczownika rodzaju żeńskiego w bierniku liczby pojedynczej, np. (widzę) zasłonę, lodówkę;
• wymienia się na ą, np. węże – wąż, zęby – ząb.

Em należy pisać, gdy:

• występuje na końcu czasowników koniugacji III (tzw.-e) w 1. os. lp. , np. (ja) wiem, rozumiem;
• występuje na końcu czasownika w 1. os. lp. rodzaju męskiego w czasie przeszłym, np. chciałem, robiłem;
• występuje na końcu rzeczownika rodzaju męskiego i nijakiego w narzędniku liczby pojedynczej, np. (z) bohaterem, dzieckiem.

Em i en należy pisać:

• w wyrazach rodzimych przed przyrostkami -ka i -ko, np. stajenka, słonko;

Ą należy pisać, gdy:

• występuje na końcu rzeczownika rodzaju żeńskiego w narzędniku liczby pojedynczej, np. (idę) z Anią, dziewczyną;
• występuje na końcu czasownika w 3. os. lm., np. (oni) idą, gotują;
• wymienia się na ę, np. ząb – zęby, wąż – wężyk.

Om należy pisać, gdy:

• występuje na końcu rzeczownika w celowniku liczby mnogiej , np. dziewczynom, plecakom.

Om i on należy pisać:

• w wyrazach zapożyczonych, np. konto, kombatant.

Ę należy pisać, gdy:

• występuje na końcu czasownika w 1. os., lp., np. (ja) gotuję, (ja) piszę;
• występuje w formach czasu przeszłego przed spółgłoską ł, np. płynęła, zginęła;
• występuje w formach czasu przeszłego przed spółgłoską l, np. płynęli, zginęli;
• występuje na końcu rzeczownika rodzaju żeńskiego w bierniku liczby pojedynczej, np. (widzę) zasłonę, lodówkę.

E należy pisać, gdy:

• występuje na końcu czasownika w 3. os. lp., np. (on) gotuje, (ona) pisze.
• występuje na końcu rzeczownika rodzaju żeńskiego w celowniku liczby pojedynczej, np. (dam to) mamie, nauczycielce.